معرفی و بررسی اختلال بدریخت انگاری
اختلال بدریخت انگاری موجب می شود تا افراد تصور بدی نسبت به بدن و ویژگی های ظاهری خود داشته باشند. این افراد تصور می کنند که نقص یا نقایص جسمانی دارند و این تصور خیالی و غیر واقع بینانه، به شدت ذهن آن ها را به خود مشغول می کند. این تصورات ممکن است برای هر فردی بروز پیدا کند و به قسمت های مختلف بدن معطوف شود. اما هنگامی که این علائم به حدی شدت پیدا می کنند که زندگی و عملکرد فرد را با مشکل دچار روبرو می کند، آن را به عنوان اختلال بدریخت انگاری در نظر می گیریم. در ادامه ویژگی های این اختلال را مورد بررسی قرار داده و به معرفی شیوه های درمان آن می پردازیم.
نشانه ها و علائم اختلال بدریخت انگاری
بیماران مبتلا به اختلال بدریخت انگاری، علائم و حالات زیر را تجربه خواهند کرد:
- صرف مدت زمان زیاد برای تفکر پیرامون نقص بدنی یا ظاهر خود
- نگرانی و دلمشغولی مداوم پیرامون وضعیت ظاهری خود
- پرسش مداوم از اطرافیان، پیرامون وضعیت ظاهری خود
- تلاش برای پوشاندن نقص ظاهری غیر واقعی خود
- نظافت بیش از حد و رسیدگی به وضعیت ظاهری، بیشتر از حد معمول
- تمایل برای انجام جراحی زیبایی، در مواردی که متخصص معتقد است نیازی نیست
- رژیم غذایی خاص و یا ورزش شدید
اختلال بدریخت انگاری به چه علت بروز پیدا می کند؟
به طور کلی می توان گفت که این اختلال از تعامل عوامل مختلف ژنتیکی، محیطی، رشدی و… عارض می شود. در برخی از موارد، این اختلال به دلیل بر هم خوردن تعادل شیمیایی مغز بروز پیدا می کند. همچنین شرایط محیطی و تربیتی و جو فرهنگی جامعه نیز می تواند در این زمینه موثر واقع شود. برای مثال، مقایسه فرد با افراد دیگر از لحاظ ظاهری ، یا قرار گرفتن در معرض تبلیغات رسانه ای عمل های زیبایی جزو رایج ترین علل محیطی و روانی بروز این اختلال به شمار می آيند.
بروز اختلال در زنان و مردان
از آنجایی که اختلال وسواس بدریخت انگاری بدن، به ویژگی های جسمانی و ظاهر فرد مرتبط است، زنان بیش از مردان به این اختلال مبتلا می شوند. البته این اختلال مختص به زنان نبوده و در هر دو جنس، به واسطه علائم و نشانه های نسبتا مشابه ظهور و بروز پیدا می کند.
درمان اختلال بدریخت انگاری بدن
به طور کلی گفته می شود که در همه موارد، درمان اختلال بدریخت انگاری به سادگی امکان پذیر نخواهد بود و گاهی با پیچیدگی هایی همراه است. اما متخصصان سلامت روان، برای درمان این اختلال مرتبط با وسواس، از شیوه های زیر استفاده می کنند:
دارو درمانی
برای اکثر افراد مبتلا به اختلال بدریخت انگاری، می توان با تجویز دارو های ضد افسردگی نظیر SSRIs، علائم و افکار وسواسی را به طرز چشمگیری تخفیف داد.
روان درمانی
روانشناسان نیز با استفاده از متد هایی نظیر مواجهه درمانی بدون پاسخ و درمان شناختی رفتاری، به بیمار کمک می کنند تا افکار غیر واقع بینانه و خطاهای شناختی خود را خنثی کرده و دید واقع بینانه تری نسبت به خود داشته داشته باشد. همچنین برای کاهش سطح اضطراب این بیماران می توان از شیوه های مانند آرمیدگی استفاده نمود.
در این شیوه درمانی که به واسطه دستگاه rTMS انجام می پذیرد، مغز بیمار مورد تحریک قرار می گیرد. در اصل، قسمت های درگیر با اختلال، تحت جریان میدان مغناطیسی هدفمند قرار گرفته و عملکرد آن ها به حالت تعادل باز می گردد. در نتیجه، علائم اختلال کاهش یافته و بیمار بهبود پیدا می کند.
