
بررسی و معرفی اختلال اضطراب فراگیر
برخی از افراد نگرانی، اضطراب و ترس دائمی را تجربه می کنند که مربوط به مسائل روزمره است و به هیچ موضوع خاصی معطوف نمی شود. این حالات به عنوان اختلال اضطراب فراگیر یا GAD شناخته می شوند که یکی از انواع اختلالات اضطرابی است. در اصل، فرد مبتلا به این اختلال، در طول روز اضطراب و نگرانی بسیار شدیدی را تجربه می کند. این حالات در نهایت به افت عملکرد شغلی، تحصیلی و بروز مشکلات جسمانی منجر خواهد شد. در ادامه به بررسی اضطراب فراگیر پرداخته و شیوه های درمان آن را شرح می دهیم.
نشانه ها و علائم اختلال اضطراب فراگیر
همان طور که اشاره شد، اختلال اضطراب فراگیر به واسطه نگرانی و اضطراب بیش از حد درباره مسائل روزمره و کوچک شناخته می شود. افراد مبتلا به GAD در طول روز اضطراب و ترس زیادی را تجربه می کنند که موجب فرسودگی آن ها خواهد شد و عملکردشان را به طرز قابل توجهی با افت روبرو می کند. اغلب این افراد با کنترل کردن و مدیریت احساساتشان درگیر هستند و خودشان نیز نسبت به این موضوع بینش دارند که بیشتر از حالت معمول، نگران هستند. البته ممکن است علائم این اختلال به صورت نوسانی بروز پیدا کند و شدت آن کم و زیاد شود. اما معمولا حالات اضطرابی فرد مبتلا به اضطراب فراگیر، تحت فشار روانی و استرس، تشدید می شود. همچنین ممکن است فرد، علائم زیر را نیز تجربه کند:
- احساس بی قراری
- تنش و گرفتگی عضلانی
- تحریک پذیری و زود رنجیدن
- کم بودن انرژی و خستگی زیاد
- تنگی نفس و سخت شدن تنفس
- تپش قلب و بالا رفتن فشار خون
- مشکل در تمرکز و تصمیم گیری
- مشکل در به خواب رفتن و از خواب بیدار شدن
- سردرد، احساس درد در قسمت های مختلف بدن و مشکلات گوارشی
لازم به ذکر است که اختلال اضطراب فراگیر در مواردی ظاهر می شود که دلیلی برای نگرانی وجود ندارد یا اینکه نگرانی فرد با مساله یا مشکلی که پیش آمده است، نامتناسب خواهد بود.
اختلال اضطراب فراگیر به چه علت بروز پیدا می کند؟
به طور دقیق، علت بروز اختلال اضطراب فراگیر مشخص نشده است. اما اکثر متخصصان باور دارند که این اختلال اضطرابی تحت تاثیر عوامل پیچیده ای نظیر وراثت، عوامل بیولوژیکی و عوامل محیطی بروز پیدا می کند. به شکلی که اگر یکی از خویشاوندان شما به GAD مبتلا باشد، احتمال ابتلای شما به این اختلال افزایش پیدا می کند. همچنین بر هم خوردن تعادل انتقال دهنده های عصبی و بد کارکردی برخی از نواحی مغزی، می تواند به بروز این اختلال کمک کند. علاوه بر این، عوامل محیطی زیر نیز می توانند به بروز و ظهور این اختلال کمک کنند:
- تجربه سو استفاده جسمی یا جنسی
- تجربه یک رویداد یا حادثه آسیب زا
- قرار گرفتن در محیط پر استرس و تجربه مداوم فشار روانی
همچنین بسیاری از افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر، از اختلالات زیر نیز رنج می برند:
بروز اختلال در زنان و مردان
اختلال اضطراب فراگیر همانند سایر اختلالات اضطرابی، در زنان شیوع بیشتری دارد. به این ترتیب، احتمال بروز این اختلال در زنان، بیشتر از مردان خواهد بود. این تفاوت می تواند از عوامل مختلفی نظیر نقش های جنسیتی، انتظارات و فشار های اجتماعی و فرهنگی در جامعه ناشی شود. بسیاری از پژوهش ها این نکته را بیان می کنند که زنان به دلیل تغییرات هورمونی که در پی دوران قاعدگی تجربه می کنند، بیشتر در معرض عوامل ایجاد کننده اضطراب قرار خواهند داشت. همچنین این اختلال می تواند در کودکان و بزرگسالان بروز پیدا کند. لازم به ذکر است که این اختلال در زنان و مردان به شکل نسبتا یکسانی بروز پیدا می کند و تفاوت محسوسی از این حیث مشاهده نشده است.
درمان اختلال اضطراب فراگیر
در عمده موارد، اختلال اضطراب فراگیر با صلاحدید روانپزشک و با توجه به شرایط بیمار، از طریق متدهای زیر قابل کنترل و درمان خواهد بود:
دارو درمانی
این شیوه یکی از رایج ترین درمان هایی است که برای افراد مبتلا به GAD به کار برده می شود. در این موارد، داروهای زیر احتمالا نتیجه بخش بوده و به بهبود علائم اضطرابی کمک می کنند:
- داروهای ضد افسردگی(مانند SSRIs و SNRIs)
- داروهای ضد اضطراب(مانند بنزودیازپین ها)
روان درمانی
روانشناسان از متدهای مختلف روان درمانی مانند درمان شناختی رفتاری و رفتار درمانی، برای کاهش علائم اضطرابی و افزایش بینش بیمار استفاده می کنند. در اغلب موارد تکنیک های شناختی، مواجهه درمانی، حساسیت زدایی و تلاش برای تغییر باورهای غیر منطقی بیمار می تواند به بهبود اختلال کمک کند.
البته عمده متخصصین بر این باور هستند که روان درمانی و دارو درمانی اختلال اضطراب فراگیر به صورت همزمان، نتیجه بهتری را به همراه خواهد داشت.
درمان rTMS
در این شیوه درمانی که به واسطه دستگاه rTMS انجام می پذیرد، مغز بیمار مورد تحریک قرار می گیرد. در اصل، قسمت های درگیر با اختلال، تحت جریان میدان مغناطیسی هدفمند قرار گرفته و عملکرد آن ها به حالت تعادل باز می گردد. در نتیجه، علائم اختلال کاهش یافته و بیمار بهبود پیدا می کند.