اختلال پانیک
برخی از افراد گاها ترس و اضطراب شدیدی را تجربه کرده و تصور می کنند که با اختلال پانیک درگیر هستند. درست است که افراد مبتلا به اختلال پانیک چنین حملاتی را تجربه می کنند، اما باید به این نکته توجه کرد که تشخیص یک اختلال، امری پیچیده و چند جانبه است. به همین جهت در ادامه به بررسی این اختلال پرداخته و نکات مربوط به آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
اختلال پانیک چیست؟
افراد مبتلا به اختلال پانیک، به طور کلی با حملات اضطرابی غیر منتظره درگیر هستند. حملات پانیک باعث می شود که فرد مبتلا، به صورت کاملا ناگهانی مغلوب ترس یا ناراحتی شده و حس کند که بر شرایط هیچ کنترلی نخواهد داشت. البته به صرف تجربه کردن حملات اضطرابی، نمی توان گفت که فرد به اختلال پانیک مبتلا شده است. این اختلال عمدتا شامل نشانه های بدنی است که می تواند علائمی شبیه حمله قلبی را برای فرد به وجود آورد. اغلب افراد در هنگام بروز حملات پانیک، حالت لرزش، بالا رفتن ضربان قلب و تعریق زیاد را تجربه می کنند. این اختلال در اغلب موارد در اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی تشخیص داده می شود.
اختلال پانیک چه علائم و نشانه هایی دارد؟
موارد زیر جزو رایجترین علائم اختلال پانیک به شمار می آیند:
- حملات متعدد پانیک که به صورت مکرر و ناگهانی بروز کرده و با ترس و اضطراب شدید همراه هستند
- این احساس به سراغ فرد می آيد که هیچ کنترلی بر شرایط حاضر ندارد
- نگرانی شدید در مورد حملات پانیک که در آینده ممکن است بروز پیدا کنند
- اجتناب از رفتن به محیط هایی که فرد قبلا در آنجا دچار حمله پانیک شده است
- ترس از عذاب یا مرگ قریب الوقوع
علاوه بر موارد بالا، ممکن است فرد تعداد زیادی از علائم بدنی زیر را نیز در طول حملات پانیک تجربه کند:
- ضربان قلب بالا
- لرزیدن
- تنگی نفس
- تعریق
- احساس ضعف
- سرگیجه
- بی حس شدن دست ها
- احساس درد در قفسه سینه
- حالت تهوع
- درد معده
تفاوت بروز پانیک در زنان و مردان
به طور معمول، اختلال پانیک مانند سایر اختلالات اضطرابی در زنان، بیشتر بروز پیدا می کند. دلیل این تفاوت به صورت دقیق مشخص نشده است؛ اما موضوعی که قطعیت دارد، این است که جنسیت فرد می تواند در این زمینه تاثیر گذار باشد. علاوه بر این، عمده نشانگانی که در زنان و مردان مبتلا به اختلال پانیک دیده می شود، مشابه یکدیگر است.
اختلال پانیک چطور درمان می شود؟
به طور معمول، متخصصان سلامت روان و روانپزشکان برای درمان اختلال پانیک از شیوه های زیر استفاده می کنند:
دارو درمانی: استفاده از دارو های ضد افسردگی یا SSRI ها می توانند حملات پانیک را به طرز چشمگیری کاهش دهند. همچنین در برخی موارد از دارو های ضد اضطراب نظیر بنزودیازپین ها استفاده خواهد شد.
بیوفیدبک: بیوفیدبک یکی از مداخلات روانپزشکی است که با استفاده از دستگاهی با همین نام، انجام می شود. در این نوع درمان، فرد مبتلا به اختلال پانیک، می آموزد که چگونه فعالیت های فیزیولوژيک خود را تغییر دهد. در اصل در این شیوه فرد می تواند بازخورد هایی از بدن دریافت نموده و مهارت های خودتنظیمی خود را افزایش دهد و بهبود ببخشد. بدین ترتیب فرد مبتلا، گام به گام به بهبودی و کنترل حملات، نزدیکتر می شود.
