اختلالات طیف اوتیسم (درخود ماندگی) Autism spectrum diorder
به این اختلالات قبلا اختلالات نافذ رشد اطلاق می گردید و مشخصه آنها طیف وسیعی از تخریب ها در ارتباطات اجتماعی و رفتارهای محدود و تکراری می باشد. همچنین اختلال کلامی، ویژگی همراهی است که در برخی افراد مبتلا به طیف اوتسیم دیده می شود. علت اصلی آن هنوز ناشناخته مانده ولی گمان می رود که عوامل ژنتیکی و محیطی در آن دخیل هستند.از نظر شیوع 8 مورد به ازای هر ده هزار کودک گزارش می گردید ولی در طی دو دهه اخیر میزان تشخیص بیشتر و 1 کودک به ازای هر 54 کودک گزارش می شود و در پسرها 4 برابر بیشتر از دخترها شایع می باشد البته دختران مبتلا به این اختلال بیشتر از پسرها کم توانی ذهنی بروز می دهند.
تا چند سال اخیر طیف اوتیسم را به 5 گروه: اوتیسم، اختلال آسپرگر، اختلال فروپاشنده کودکی، سندرم رت و اختلال نافذ رشد ناعین تقیسم می کرده اند.
این اختلالات معمولا در خلال سال دوم زندگی مشخص می شوند و در موارد خفیف تر این اختلالات ممکن است تا سال ها بعد شناسایی نشوند. تاخیر گفتار و کلام همراه با کاهش رفتار اجتماعی اغلب علایم پیشگام در اختلالات طیف اوتیسم هستند. شیرخواران مبتلا ممکن است لبخند اجتماعی را بروز ندهند و نسبت به بغل شدن توسط مراقب خود واکنش مناسب نشان ندهند. تماس چشمی ضعیفی برقرار می کنند. این کودکان ممکن است افراد مهم زندگی خود مانند والدین را تشخیص ندهند. این کودکان معمولا وقتی روال معمول زندگی آنها به هم می خورد دچار اضطراب شدیدی می شوند. اغلب در بازی با همسالان خود و شکل گیری دوستی مشکل دارند و رفتارهای اجتماعی ناشیانه و نامناسب دارند. این کودکان ممکن است فقدان مهارت در قواعد گفتگو، عدم در میان گذاشتن علایق و فقدان ایما و اشاره های چهره ای و بدنی در خلال مکالمه داشته باشند. در درک احساسات و یا حالت های هیجانی اطرافیان دچار مشکل هشتند و در فهم نیات دیگران مشکل دارند و به این ترتیب در همدلی با دیگران دچار مشکل می شوند.کودک مبتلا ممکن است از اشیا و اسباب بازی ها به شکل معمول استفاده نکنند و بازی های آنها معمولا تکراری تر و یکنواخت تر می باشد . ممکن است دلبستگی شدیدی به یک شی بی جان پیدا کنند. این کودکان به تغییرات مانند تغییر منزل، تغییر دکوراسیون اتاق ممکن است عکس العمل مانند ترس و یا قشقرق نشان دهند. رفتارهای تکراری مانند دست زدن، راه رفتن روی پنجه پا و چرخش بدور خود ممکن است مشاهده شود. برخی از این کودکان نسبت به درد و یا حرارت بی تفاوت می باشند و یا واکنش شدیدی به برخی صداها نشان می دهند و یا ممکن است محو تماشای اشیا نورانی و یا موارد چرخشی مانند پنکه سقفی شوند.
اختلال گفتاری و کلامی مشخصه انواع شدیدتر اختلال طیف اوتیسم می باشد و حتی در صورت داشتن کلام و گفتار، مشکلات بارزی در چیدمان جملات معنادار دارند و حتی در صورت روان صحبت کردن، مکالمات آنها ممکن است بدون آهنگ و فراز و فرود طبیعی کلام باشد. ممکن است ضمایر را وارونه استفاده کنند به عنوان مثال بجای اینکه بگوید آب می خواهم می گوید آب می خواهی.
در 25 در صد موارد درجاتی از گفتار را کودک یاد می گیرد و سپس از بین می رود. در این اخنلالات، کودکان اغلب علاقه شدید و منحصر به فردی به دامنه محدودی از فعالیت ها دارند، در مقابل تغییر مقاومت می کنند و معمولا همگام با همسالان خود به محیط اجتماعی پاسخ نمی دهند. حدود 3/1 این کودکان کم توانی ذهنی نیز دارند که در میان دختران مبتلا به این اختلال شایع تر می باشد.
تحریک پذیری و رفتارهای جرح خود و پرخاشگری و قشقرق های شدید در کودکان مبتلا به طور شایع دیده می شوند. پرتحرکی و بی توجهی از جمله رفتارهای شایع در این کودکان می باشد. در برخی از این کودکان ممکن است توانایی های ویژه ای مانند حافظه طوطی وار شگفت انگیز، و یا توانایی های محاسبه. که معمولا فراتر از قابلیت های همسالان طبیعی آنهاست، دیده شوند.
اختلالات طیف اوتیسم معمولا اختلالی مزمن است که شدت و پیش آگهی آن به شدت متغیر است و عموما کودکان در خودمانده با بهره هوشی بالای 70 و آنهایی که تا سن 5 تا 7 سالگی ارتباط کلامی دارند، پیش آگهی بهتری را دارند.
